Ecozones en verbindingen

Lagenbenadering
Strategie van de 2 netwerken
Ecozones en verbindingen
Gradiënten
Verbindende waterconcepten
Locatiebeleid voor verstedelijking en infrastructuur

Andere relevante informatie gerelateerd aan Ecozones en verbindingen in deze site is te vinden bij:

thema Ecologie

Natuurlijk netwerken

Ecozones en –verbindingen bestaan uit natuurgebieden en de verbinding tussen deze natuurgebieden (ook wel ecologische verbindingszone genoemd). Samen vormen ze de ecologische hoofdstructuur. De natuurgebieden zijn te onderscheiden in:

Kerngebieden: dit zijn natuurterreinen, landgoederen, bossen, grote wateren en waardevolle agrarische cultuurlandschappen, die minimaal 250 hectare groot zijn,
Natuurontwikkelingsgebieden: dit zijn gebieden met goede mogelijkheden voor de ontwikkeling van natuurwaarden van (inter)nationale betekenis. Het gaat om de ontwikkeling van nieuwe gebieden dan wel om de uitbreiding van bestaande kerngebieden.

Ecologische verbindingszones worden aangelegd om het migreren van dieren en planten tussen natuurgebieden mogelijk te maken en om grotere natuurgebieden te creëren. In deze verbindingszones kunnen “stapstenen” voorkomen in de vorm van kleine natuurgebieden (enkele hectaren) waar bijvoorbeeld dieren tot rust kunnen komen. Ook het begrip ontsnippering past hierbij. Dit duidt op het slechten van barrières in ecologische verbindingszones (bijvoorbeeld van weginfrastructuur door de aanleg van een ecoduct).

ecozones en verbindingen

(bron wikipedia)

Geschiedenis EHS

Vanaf het begin van de jaren negentig is gewerkt aan de realisering van de Ecologische Hoofd Structuur. Het traditionele ruimtelijke beleid was gericht op bescherming van natuurgebieden. In de jaren zestig en zeventig ontstond steeds meer het besef dat de toenemende verkleining en versnippering van natuurgebieden, onder meer door verstedelijking, wegenaanleg en moderne landbouw, de kwaliteit van de natuur sterk achteruit ging.
Veel bedreigde soorten planten en dieren zouden alleen kunnen voortbestaan door grotere leefgebieden te creëren. Er zou dus naast bescherming ook aan natuurbouw of natuurontwikkeling moeten worden gedaan. Er zouden ecologische verbindingen in stand moeten worden gehouden en zo nodig moeten worden aangelegd.
Op nationaal niveau werd in 1990 een 'Ecologische Hoofdstructuur' (EHS) ontworpen. Later zijn hieraan de robuuste verbindingen toegevoegd, brede verbindingszones tussen natuurgebieden.

EHS 1990 EHS en Natura 2000

Afgelopen jaren (kabinetten Rutte 1 en 2) is besloten minder in te zetten op realisatie van de verbindingen en in plaats daarvan in te zetten op een betere verbinding van natuurgebieden met het omringende agrarisch gebied.

Nationaal netwerk natuur

De naam ecologische hoofdstructuur is in de loop van 2013 in het rijksbeleid vervangen door Nationaal Natuur Netwerk. De natuurnetwerken bouwen voort op de gerealiseerde delen van de EHS en op Natura 2000-gebieden inclusief robuuste verbindingszones. Die zijn de basis voor regionale aanpassingen en uitbreidingen. De netwerken kunnen gaan bestaan uit grotere en kleinere natuurgebieden, inclusief het tussenliggende en aangrenzende (agrarische) gebied dat door een goede kwaliteit en ‘doorlaatbaarheid’ de uitwisseling van wilde planten en dieren mogelijk maakt. Essentieel is dat in de agrarische landschappen de doorlaatbaarheid wordt geoptimaliseerd en dat de negatieve effecten op natuur via ammoniak, bestrijdingsmiddelen en grondwaterstandsverlaging tot een minimum worden teruggebracht. De natuurnetwerken moeten aansluiten op de groenblauwe dooradering van stad en stadsrand[1]. De uitvoering van het natuurbeleid (natuur netwerk) ligt niet meer in handen van de rijksoverheid, maar bij de provincies. Het Rijk is hiervoor met de provincies een natuurpact overeengekomen dat loopt tot 2027.

Europa

De gedachte van netwerk van natuurgebieden vond aanvankelijk ook in Europees verband navolging. Uiteindelijk wordt het accent op ontwikkeling en op (nieuwe) verbindingen van de EHS niet overgenomen. De nadruk komt te liggen op bescherming van soorten en leefgebieden. Deze 'Natura 2000-gebieden' liggen in Nederland wel vrijwel allemaal binnen de EHS. De Nederlandse Ecologische Hoofdstructuur moet uiteindelijk samen met de natuurgebieden in andere Europese landen het aaneengesloten pan-Europees Ecologisch Netwerk (PEEN) vormen.

[1] Advies Raad voor leefomgeving en infrastructuur "Onbeperkt houdbaar, naar een robuust natuurbeleid" blz. 52-54, mei 2013

Terug naar boven ▲

Ecozones en verbindingen

Discussie: Ecozones en verbindingen

Wijzig: Ecozones en verbindingen